1.

Van de nazaten van de Dürense familie Von Berg zijn de stamboomgegevens gemakkelijk te vinden. Althans van de in Nederland wonende familieleden. In 1811 is door Napoleon het Bevolkingsregister ingevoerd. Dat betekende dat burgers zich bij hun gemeente met naam en geboortedatum moesten registreren. Vervolgens werd ieder huwelijk, overlijden en elke geboorte vastgelegd. Deze gegevens zijn na 2000 gedigitaliseerd, hetgeen het vinden van informatie vereenvoudigd.

Onze Nederlandse stamboom begint (of eindigt zo u wilt) met Martinus Johannes Hubertus von Berg (*1902 Maastricht) en eindigt met Martinus von Berg (*1805 Maastricht).  De vader van deze Martinus von Berg en in 1811 in Nederland werd ingeschreven was in Duitsland geboren: Johann Mathias von Berg (*1771 Düren). En hem kunnen we volgen tot aan Johann von Berg (*1441 onbekend) als laatst geregistreerde voorouder. Het is overigens diens zoon Johann Hermann die nog in Düren is geboren. Vandaar de naam van deze stamboom: stamboom dürense familie von berg.

_______________________________________________________________________________________________________________________________

Even tussendoor.

Het achterhalen van de correcte informatie over onze voorouders wordt alleen al door onze achternaam bemoeilijkt. Von Berg. Ik geeft hieronder weer welke varianten ik tegenkwam. U kunt de hoofdletter net zo goed als een kleine letter schrijven; de naam komt in elke vorm voor.

von Berg; van Berg; van den Berg; vom Berg; von der Berg; van Bergen; Berg; zum Berg; Bergen; den Berg, er zijn genoeg varianten. Overigens kunt u na elke laatste 'g' nog een 'h' toevoegen. 

Er zijn ook combinaties van namen ontstaan, zoals von Berg/Jülich;  von Kleve/Mark/Berg.

En zelfs De la Montangne; Dumont; Mont.

_______________________________________________________________________________________________________________________________

2.

Hieronder een nadere kennismaking met de leden van onze familie in de stamboom tot nog toe. 

Over Johann von Berg,  geboren in Warburg, gehuwd met Catharina von Lövenich, weten wij eigenlijk niets.

Diens zoon Baron Johann-Hermann von Berg is omstreeks 1490 in Düren geboren. Ook over hem is niet veel terug te vinden in aktes en documenten. Het was in de tijd gebruikelijk binnen adellijke kringen te trouwen en Johann-Hermann deed dat met Barones  Margarete von Breuer.

Hun zoon Johann von Bergh huwt met Margarete von Schoeller. Het geslacht Von Schoeller was een invloedrijk familie en grondleggers van de nu nog bekende papier- en staalindustrie. Rond 1600 woont hij in Holztirmpt.

Peter von Bergh is hun oudste zoon. Hij is Rentmeister van het landgoed Nörvenich, een leengoed van het hertogdom Jülich. Daar is hij als Schöffe, een lekenrechter, belast met de rechtspraak in het leengoed. Peter is in 1625 burgemeester van Düren. Hij studeerde af als doctor in de geneeskunde.

Over zijn zoon Johann Hermann von Bergh is meer bekend. Op 23 september 1637 is hij door Keizer Ferdinand III verheven in de Rijksadel en krijgt daarbij de titel van Hofpfalzgraaf. Hij is daarmee de directe vertegenwoordiger van de keizer in het landgoed van Jülich. De titel machtigde hem notarissen te benoemen, onwettigen te legitimeren, wapenschilden te verlenen, enz. Ook is hij  vrijgesteld van alle belastingen en burgerlijke lasten. Hij is verder Erbförster en verantwoordelijk voor het beheer van het Jülichse jachtgebied en het verlenen van jachtvergunningen. In de jaren 1643, 1652 en 1661 is hij burgemeester van Düren. Johann Hermann huwde Catharina Kreps, waarmee hij in het huis 'zum Stern' aan de markt in Düren gaat wonen. Nadat hij is afgestudeerd aan de Universiteit van Wenen verhuist het echtpaar naar Haus Bergshof in Birgel. Naar het schijnt was Bergshof al langere tijd in het bezit van de familie Von Berg.

Zijn vijfde zoon Franz Hermann neemt Bergshof over met de daarbij behorende verplichtingen als Erbförster. Of hij de titel Pfalzgraaf ook mocht voeren is niet bekend. Maar gezien de snel gaande verburgerlijking van de familie Von Bergh is dat onwaarschijnlijk.

Het is de zoon Franz Arnhold die Haus Bergshof vekoopt en met zijn gezin naar Düren verhuist. Hij trouwt met  Maria Magdalena Herckenrath. In het dna van de Von Bergen staat blijkbaar geschreven dat één huwelijk aan de krappe kant is. Hij trouwt, net zoals zijn grootvader, drie vrouwen, waarmee hij vijftien kinderen krijgt. Franz Arnhold was luitenant in de stad Zons.

Zijn zoon Carl Joseph is geboren in Birgel, nabij Düren. Er bestaat een noemenswaardig kerkelijk document over hem: Uittreksel uit de brief van de Romeinse curie: "Anna Margarethe Mertens is de nicht van Carl Joseph Berg via zijn broer of zus ("ex fratre germano seu sorore germana"); uit vleselijk verlangen heeft hij zijn nichtje zwanger gemaakt en vraagt ​​nu om dispensatie. Anna Margaretha zou in ongenade zijn gevallen en voor het leven ongehuwd zijn als het huwelijk niet was toegestaan; er zou ook een risico zijn dat de twee naar het protestantisme zouden neigen als hun huwelijk zou worden geweigerd. Omdat ze echter hebben beloofd katholiek te blijven, wordt dispensatie verleend. De pastoor moet hen een zware boetedoening opleggen voor hun zonde; ze moeten zweren dat ze de incestueuze zonde niet zouden hebben begaan als ze van tevoren hadden geweten dat ze een dispensatie hadden kunnen aanvragen; ze mogen niemand anders helpen bij incest enz. - Het kind is wettig verklaard."

Diens zoon Johann Mathias is de laatste telg van de Duitse tak van onze familie. Hij huwt Anna Margaretha Mertens en zij verhuizen tijdens hun leven naar Nederland.

Hier stopt de geschiedschrijving over onze familie. Tot in onze tijd bestaat weinig informatie, met uitzondering van geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten met zo nu en dan een beroepsvermelding.

_______________________________________________________________________________________________________________________________

Even tussendoor.

Omdat het tussenvoegsel 'von' in onze naam een verwijzing is naar een Duitse adellijke familie hieronder wat meer uitleg daarover. Met de komst van de Romeinen begin eerste eeuw zien we adellijke titels ontstaan en pas met de val van het Duitse Keizerrijk in 1918 worden deze officiële titels met bijbehorende politieke macht afgeschaft. Om de rangorden van de Duitse adel te beschrijven is onbegonnen werk. De titels komen en gaan, zijn met elkaar verweven of krijgen een wisselende betekenis. (Kunt u zich niet inhouden en wilt u het precies weten? Ga naar https://de.wikipedia.org/wiki/Deutscher-Adel). Hieronder een beknopte weergave.

In eerste instantie is er de hoge adel. Families die regeerden over grondgebied en meestal de naam daarvan droegen. (De graven en hertogen Von Berg, Jülich en Kleve behoorden tot de bekendste en machtigste Von Bergen.) Deze families gaven hun titels en macht door van vader op zoon. Daarnaast kent men in Duitsland wat heet de lage adel of rijksadel. Bijbehorende titels werden verleend door hertogen, koningen en keizers als beloning voor bewezen diensten. Of om in hun plaats te regeren wanneer hun rijk te omvangrijk werd. Tot slot was er de vrije adel of landadel. Deze families beheerden van oudsher bestaand landgoed dat altijd al in hun bezit was of als leengoed ter beschikking was gesteld door leden van de hoge of lage adel. Onze familie behoorde tot de, zoals dat genoemd wordt, Ministerial Adel. De lage adellijken die in opdracht van keizers, koningen en hertogen een landgoed beheerden en ambtelijke taken uitvoerden.

_______________________________________________________________________________________________________________________________

3.

Zoals in hoofdstuk 1 vermeld, is Johann von Berg de laatst gevonden gedocumenteerde voorouder van onze Dürense familie en is over hem in feite niets bekend. 

Gedurende de periode tussen 1400 en 1500 werden documenten vaak ondertekend met alleen de titel van de persoon. Zo was bijvoorbeeld 'Graaf von Steinheim' voldoende. Maar deze graaf kon nog meer achternamen hebben die niet vermeld werden. Bijvoorbeeld: Johann Heinrich Henricus IV Von Steinheim Von Nassau-Wiesbaden Von Dillenburg Von Berg. U begrijpt het probleem. Hoe dan verder?

We kunnen, gezien de regio rond Düren/Jülich waar onze voorouders woonden, er toch vanuit gaan dat in dit geografische gebied deze Johann geboren moet zijn. Dit aannemend komen als snel twee familielijnen in aanmerking voor verder onderzoek. 

A. De eerste familielijn begint bij de naamgever van onze familie, Adolf von Berg.  Adolf werd rond in het heuvelachtige  Nordrheinische gebied in 1050 geboren. Hij werd in 1101 door keizer Hendrik IV tot graaf benoemd en noemde zichzelf sindsdien graaf von Berg. Het is vrijwel zeker dat deze Adolf de grondlegger van onze familie is. Hoewel we later in Noordrijn-Westfalen (en ver daarbuiten) steeds meer adellijke families met de naam Von Berg aantreffen, beginnen hun stambomen pas na 1300, wat aangeeft dat zij takken zijn van de oorspronkelijke familie. De familielijn is simpel: Een erfgenaam neemt de titel over en zo is er een Adolf II die Adolf opvolgt. Deze lijn is geografisch te volgen tot in het Hertogdom Jülich, waarin de stad Düren ligt. Rond 1400 loopt het onderzoek vast, onder andere door de beperkte ondertekening van officiële documenten. 

B. Eén andere familielijn komt van de adellijke familie Berg. Deze worden beschouwd als onderdeel van de Jülich-adel en woonden in Dürffenthal bij Ülpenich. De eerste gedocumenteerde vermelding van de familie is te vinden in een document uit 1357 met de ridder Christian von Durffendale, waar de verifieerbare afstamming begint. Deze verdeelden zich al in de middeleeuwen in twee onafhankelijke lijnen. Christian's erfgenaam heette Boudewijn van Berge en zijn zoon was Daniël van Berg. Daniel was tussen 1433 en 1439 rechter in Düren. Zijn zonen Rabod en Dietrich stichtten rond 1430 twee takken van de familie. De ene regel draagt ​​de naam van het moederbedrijf “Von Berg-Dürffenthal”, de andere “Von Berg-Blens”. Rabod von Berg-Dürffenthal was degene die de naam Von Berg voortzette. Maar na 1430 is het in officiële documenten weer stil. Ook vinden we de historicus 'Naam', die uitgebreid onderzoek deed naar de families Von Berg-Dürffenthal en Von Berg-Blens. Hij beëindigt zijn dissertatie met een voetnoot: "er leefde destijds nog een familie Von Berg in Düren, maar die is niet verwant." We zitten weer vast.